tümleşik geliştirme ortamı ne demek?

Tümleşik geliştirme ortamı (İngilizce: Integrated development environment, kısaca IDE), bilgisayar programcılarının hızlı ve rahat bir şekilde yazılım geliştirebilmesini amaçlayan, geliştirme sürecini organize edebilen birçok araç ile birlikte geliştirme sürecinin verimli kullanılmasına katkıda bulunan araçların tamamını içerisinde barındıran bir yazılım türüdür.¹

IDE'nin amacı, birden fazla geliştirme yardımcı programını bir araya getirmek için gereken yapılandırmayı azaltmaktır. Bunun yerine, tek bir uyumlu birim ile aynı yetenek kümesini sağlar. Bunlar; kurulum süresini kısaltmak, özellikle IDE'yi kullanmayı öğrenmenin tüm bireysel araçları manuel olarak entegre etmekten ve öğrenmekten daha hızlı olduğu durumlarda geliştirici verimliliğini artırabilmektedir.² Tüm geliştirme görevlerinin daha sıkı entegrasyonu, yalnızca kurulum görevlerine yardımcı olmanın ötesinde genel üretkenliği artırma potansiyeline sahiptir. Örneğin, kod düzenlenirken sürekli olarak ayrıştırılabilir, sözdizimi hataları ortaya çıktığında anında geri bildirim sağlamaktadır. Böylece geliştiricilerin bir IDE ile kodu çok daha hızlı ve daha kolay bir şekilde hata ayıklamasına izin vermektedir.³

En bilinen tümleşik geliştirme ortamlarına örnek olarak Eclipse, Microsoft Visual Studio, Code::Blocks, Dev-C++, Anjuta, KDevelop, NetBeans gibi ortamlar verilebilmektedir.⁴

IDE ve daha geniş yazılım geliştirme ortamının diğer bölümleri arasındaki sınır iyi tanımlanmamıştır; bazen bir sürüm kontrol sistemi veya bir grafik kullanıcı ara yüzünün (GUI) oluşturulmasını basitleştirmek için çeşitli araçlar entegre edilmiştir.⁵ Birçok modern Ide'nin ayrıca nesne yönelimli yazılım geliştirmede kullanılmak üzere bir sınıf tarayıcısı, bir nesne tarayıcısı ve bir sınıf hiyerarşisi diyagramı vardır.⁶

Başlıca Özellikler

Sözdizimi vurgulama
Kod tamamlama
Derleyici
Otomatik Refactoring için destek sağlama
Versiyon kontrolü sağlanması
Hata ayıklama
Kod satırı aratma
Görsel programlama
Dil desteği

Tarihçe

Maestro I adlı Softlab Münih’e ait bir IDE olan Maestro I , 1975'te dünyanın ilk entegre yazılım geliştirme ortamı olmuştur ve 1970'ler ve 1980'lerde bulunduğu pazarda dünya 1.siydir. Dünyanın her bir yanından gelen 22.000 programcı tarafından kurulmuştur. Bugün Maestro I tarihe aittir ve yalnızca Arlington'daki Bilgi Teknolojileri Müzesi'nde bulunabilmektedir.⁷

Yapay Zeka

IDE'lerin bazı özellikleri yapay zekadaki ilerlemelerden yararlanabilmektedir. Özellikle, IDE özelliklerini geliştirmek için geliştiriciler arasında IDE eylemlerinden bilgi toplayabilmektedir. Örneğin, kod tamamlama için veri odaklı bir yaklaşım, akıllı kod tamamlama ile sonuçlanmaktadır.⁸